26 Σεπτεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς

Η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς καθιερώθηκε το 1999 και έκτοτε διοργανώνεται κάθε χρόνο την τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου από τη Διεθνή Ομοσπονδία Καρδιάς με την υποστήριξη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας. Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση του παγκόσμιου κοινού για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, που τις τελευταίες δεκαετίες αποτελούν μάστιγα στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες και τείνουν να μετατραπούν σε «πανδημία» για τον πλανήτη, αγγίζοντας και τους πληθυσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση περισσότεροι από 1.5 εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται σε καρδιοαγγειακά προβλήματα. Οι θάνατοι αυτοί αντιπροσωπεύουν το 40% της γενικής θνησιμότητας καθιστώντας τις καρδιοπάθειες ως υπ’ αριθμό 1 αιτία θανάτων. Τα στοιχεία από την Ελλάδα επιτείνουν την ανησυχία καθώς το 57% των ανδρών και το 34% των γυναικών εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα από τα φυσιολογικά. Ωστόσο έχει αποδειχθεί ότι η οξειδωμένη μορφή της LDL («κακή» χοληστερόλη) είναι αυτή που έχει τον κυριότερο ρόλο στη πρόκληση αρτηριοσκλήρυνσης και κατά συνέπεια καρδιαγγειακών παθήσεων.

Παίζει ρόλο η διατροφή;

Φυσικά και παίζει. Αυτό είναι, πλέον, ευρέως αποδεκτό. Αυτό που δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ακόμα, είναι σε ποιο βαθμό η διατροφή επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Δυστυχώς, ακόμα κι εμείς οι Έλληνες που κάναμε διάσημη σε όλο τον κόσμο την Κρητική- Μεσογειακή Διατροφή, απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από αυτού του τύπου τη διατροφή και πλησιάζουμε το δυτικό πρότυπο. Οι κυριότεροι διατροφικοί παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία της καρδιάς μας είναι η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και χοληστερόλης.

Πέρα από τα λιπαρά της τροφής, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η κατανάλωση αλατιού. Μερικά στοιχεία για την υπερκατανάλωση αλατιού και την υπέρταση είναι τα παρακάτω:

• Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το ένα τέταρτο των ενηλίκων παρουσιάζει υψηλή αρτηριακή πίεση. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι πάνω από το 25% του πληθυσμού εμφανίζει υπέρταση.

• Η υπέρταση αποτελεί μια νόσο του καρδιαγγειακού συστήματος και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικά και ισχαιμικά επεισόδια. Από διατροφικής άποψης, η κατανάλωση νατρίου και αλατιού αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα που επιβαρύνει την αρτηριακή πίεση.

• O μέσος άνθρωπος στις δυτικού τύπου κοινωνίες καταναλώνει περίπου 3,4 γραμμάρια νατρίου ημερησίως, ενώ η σύσταση του FDA (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ) για τους υγιείς ενήλικες είναι 2,4 γραμμάρια, και για τα άτομα με υψηλή πίεση μόλις 1,5 γραμμάριο την ημέρα.

• 6 γραμμάρια αλατιού (χλωριούχο νάτριο), που ισοδυναμεί με 1 κουταλάκι του γλυκού, περιέχουν περίπου 2,4 γραμμάρια νατρίου.

• Μόνο το 10% της ημερήσιας κατανάλωσης αλατιού προέρχεται από το επιτραπέζιο αλάτι. Το υπόλοιπο προέρχεται από τα τρόφιμα. Tα περισσότερα συσκευασμένα τρόφιμα περιέχουν αλάτι στα συστατικά τους, το οποίο, εκτός από τη βελτίωση της γεύσης του προϊόντος, λειτουργεί και ως συντηρητικό. Έχει υπολογιστεί μάλιστα πως το 75% του νατρίου που παίρνουμε καθημερινά προέρχεται από τα επεξεργασμένα τρόφιμα.

• Η σύγχρονη βιομηχανία τροφίμων προσπαθεί να δώσει λύση σε αυτό το πρόβλημα μέσω της μείωσης της περιεκτικότητας του αλατιού στα προϊόντα τους.