Διαταραχές Λήψης Τροφής (Μέρος Γ')

Υπάρχει η αυξανόμενη τάση, ιδιαίτερα των νέων κοριτσιών, να βελτιώσουν το σώμα τους με βάση τα πρότυπα που προβάλλονται από τα ΜΜΕ, γι' αυτό θα εστιάσουμε στις διαταραχές που δημιουργούνται όταν προσπαθούμε με ανορθόδοξες μεθόδους να μειώσουμε το σωματικό μας βάρος και λίπος. Φαντάζομαι ότι είναι ένα θέμα που μας ενδιαφέρει όλους και κυρίες όλες όσες ασχολούμαστε με τον χορό και προσέχουμε το βάρος μας.

Τις προηγούμενες εβδομάδες μιλήσαμε για τις σοβαρές διατροφικές διαταραχές της ψυχογενούς ανορεξίας και της ψυχογενούς βουλιμίας, ενώ σήμερα θα παρουσιάσουμε την ανεξέλεγκτη υπερφαγία και την ορθορεξία.

Υπερφαγία (Binge eating)

Είδαμε σε προηγούμενο άρθρο, πως η ψυχογενής βουλιμία συνοδεύεται από επεισόδια υπερφαγίας, το αντίστροφο όμως δεν είναι απαραίτητο. Μπορεί δηλαδή ένα άτομο να εμφανίζει επεισοδιακή υπερφαγία χωρίς να είναι βουλιμικό.

Τα τελευταία χρόνια, η υπερφαγία θεωρείται μα ξεχωριστή διατροφική διαταραχή και συναντάται κυρίως σε άτομα που είναι παχύσαρκα. Συνήθως, παρουσιάζεται όταν υπάρχουν δύσκολες ψυχολογικές καταστάσεις όπως το στρες, ο θυμός, το άγχος, η μοναξιά, η λύπη και η πλήξη και για τον λόγο αυτό ονομάζεται πιο συχνά συναισθηματική υπερφαγία.

Δεν υπάρχουν διεθνή κριτήρια για την υπερφαγία, ούτε σαφείς ενδείξεις. Μπορούμε όμως να την ξεχωρίσουμε από την βουλιμία γιατί έχουν την εξής διαφορά: τα άτομα που εμφανίζουν επεισοδιακή υπερφαγία ΔΕΝ καταφεύγουν σε πρόκληση εμέτου ή χρήση καθαρτικών ουσιών (όπως συμβαίνει στην βουλιμία).

Χαρακτηριστικό επίσης της πάθησης είναι ότι τα άτομα αυτά μπορεί να ακολουθούν κάποιο πρόγραμμα ελέγχου βάρους, το οποίο και εφαρμόζουν κανονικά, εκτός από αυτά τα επεισόδια υπερφαγίας (οι στατιστικές δείχνουν ότι συμβαίνουν συχνότερα το βράδυ - νυχτερινή υπερφαγία).

Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι η προτίμησή τους στις λιπαρές τροφές, στα γλυκά και τα αμυλούχα τρόφιμα (π.χ. παγωτά, σοκολάτες, πατατάκια, πίτσες κ.ά.).

Όπως και όλες οι διαταραχές λήψης τροφής, η υπερφαγία αποτελεί μια πολυπαραγοντική διαταραχή, επομένως θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από μια θεραπευτική ομάδα που να αποτελείται από ιατρό, ψυχολόγο και κλινικό διαιτολόγο.

Με δεδομένο ότι τα άτομα αυτά είναι συνήθως παχύσαρκα, θα πρέπει να γίνεται εκπαίδευση από τον ειδικό διαιτολόγο για τις σωστές διατροφικές επιλογές και να ακολουθείται ένα πρόγραμμα ήπιας απώλειας βάρους (στόχος είναι η μείωση κατά 10% του σωματικού βάρους).

Ορθορεξία (orthorexia)

Εκτός από την βουλιμία και την ανορεξία, υπάρχει και άλλη μια νεοεμφανιζόμενη διαταραχή λήψης τροφής, η ορθορεξία.

Ορθορεξία είναι η παθολογική εμμονή με την κατανάλωση “αμόλυντου- αγνού” φαγητού. Ενώ ο βουλιμικός και ο ανορεξικός ασχολούνται κυρίως με την ποσότητα της τροφής που καταναλώνουν, ο ορθορεκτικός εμμένει στην ποιότητα. Το άτομο προσπαθεί να βελτιώσει τις διατροφικές του επιλογές, δείχνει προτίμηση σε προϊόντα που θεωρούνται υγιεινά, αρχίζει να εκδηλώνει ενδιαφέρον για την θρεπτική αξία, την προέλευση και τον τρόπο παρασκευής των τροφίμων που καταναλώνει. Συνήθως προτιμά τα βιολογικά τρόφιμα και ενδεχομένως να καταλήξει στην χορτοφαγία.

Η διαταραχή ξεκινά όταν η ενασχόληση με την υγιεινή διατροφή υπερβαίνει τα όρια του φυσιολογικού και μετατρέπεται σε εμμονή και ψυχαναγκασμό για την ορθή, κατά την γνώμη του ατόμου, επιλογή των τροφίμων που καταναλώνει.

Δυστυχώς, μέχρι τώρα, δεν έχουμε επαρκή επιστημονικά δεδομένα, αλλά φαίνεται ότι η διαταραχή αυτή επηρεάζει τόσο τους άντρες όσο και τις γυναίκες.
Συνήθως, τα ορθορεκτικά άτομα είναι υποχονδριακά και πάσχουν από κάποια χρόνια ψυχοσωματική ασθένεια, ενώ συχνή είναι η εμφάνιση της διαταραχής αυτής σε άτομα που ασχολούνται μανιωδώς με την άσκηση.

Η αντιμετώπιση της ορθορεξίας θα πρέπει να γίνεται πρωτίστως από εξειδικευμένο ψυχολόγο ώστε να επιτευχθεί ψυχολογική ισορροπία στο άτομ και στην συνέχεια να ζητείται η βοήθεια ενός επιστήμονα διαιτολόγου για την σωστή ενημέρωση των διατροφικών επιλογών.

Το άρθρο δημοσιεύεται επίσης και στο dancenews.gr (Πατήστε εδώ για να διαβάσετε το άρθρο)