Diet Coaching: Ψάχνοντας το (χαμένο) κίνητρο!

«Από Δευτέρα δίαιτα». Πολύ δημοφιλής έκφραση, είμαι σίγουρη ότι συμφωνείτε!

Αγαπημένοι πρώην, νυν και μελλοντικοί διαιτώμενοι, θα πρέπει να σας προσγειώσω (ανώμαλα;) στην πραγματικότητα: κανένας ειδικός επιστήμονας υγείας δεν μπορεί να σας δώσει το κίνητρο που χρειάζεστε για να πειθαρχήσετε σε ένα πρόγραμμα διατροφής, άσκησης και αλλαγής συνηθειών. Για την ακρίβεια, δεν υπάρχει κανένας άλλος πέρα από τον εαυτό σας που μπορεί να σας προσφέρει το γνήσιο κίνητρο που χρειάζεστε, ώστε να γίνει η οποιαδήποτε αλλαγή θέλετε. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε όσοι ασχολούμαστε με τον τομέα της ευεξίας, είναι να σας βοηθήσουμε να βρείτε αυτό το εσωτερικό, ολόδικό σας, κίνητρο.

Υπάρχουν 2 είδη κινήτρων: αυτά που πηγάζουν από το φόβο και αυτά που πηγάζουν από την ανάπτυξη και μπορεί να είναι εσωτερικά είτε εξωτερικά. 

Η προσωπική μου άποψη είναι ότι τα εσωτερικά «πιστεύω» μας, διαμορφώνουν την πραγματικότητα στην οποία ζούμε. Το εσωτερικό κίνητρο είναι το πιο ισχυρό κίνητρο όλων! Είναι μια εξωτερική έκφραση μιας εσωτερικής παρώθησης, αυτή η εσωτερική ανάγκη να είμαστε ο εαυτός μας στο μέγιστο δυνατό βαθμό.

Κινητοποίηση βασιζόμενη στον φόβο

Η πιο γνωστή μέθοδος, η οποία δυστυχώς χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα, είναι η κινητοποίηση που βασίζεται στον φόβο. Υπάρχουν δυο είδη σε αυτή την κατηγορία: η κινητοποίηση που βασίζεται στον φόβο της έλλειψης/ απώλειας (πχ. Απώλεια νεότητας) και η κινητοποίηση που βασίζεται στον φόβο της απειλής.

Στην πρώτη περίπτωση, ο πελάτης μας συνήθως εκφράζεται με «πρέπει». Για παράδειγμα: «θα πρέπει να γυμνάζομαι κάθε μέρα για να διατηρήσω τη σιλουέτα μου». Οι coaching ερωτήσεις που μπορούμε να κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις είναι:

·       Ποιος λέει ότι «πρέπει να...»;

·       Ποιες άλλες επιλογές έχεις για να το πετύχεις αυτό;

Στη δεύτερη περίπτωση, συναντούμε 4 υπο-περιπτώσεις απειλών: γνωστές απειλές (πχ το κάπνισμα μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο και καρδιαγγειακά προβλήματα), άγνωστες απειλές, αποφυγή ασθένειας (πχ σε περιπτώσεις κληρονομικότητας) και περιβαλλοντικές απειλές. Πολύ συχνά, ο πελάτης εκφράζει άρνηση, πχ. «αυτό δεν θα συμβεί σε εμένα» ή ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο στο μυαλό του, πχ. «άλλο ένα βράδυ που θα φάμε πίτσα δεν θα με βλάψει».

Κινητοποίηση βασιζόμενη στην ανάπτυξη/ εξέλιξη

Τις τελευταίες δεκαετίες οι ερευνητές ψάχνουν και άλλες πηγές δημιουργίας κινήτρων, τα οποία πλέον να είναι θετικά και μόνιμα. Η ανάγκη εκπλήρωσης των προσωπικών επιθυμιών και της ανάπτυξης του πλήρους δυναμικού μας ως άτομα φαίνεται να είναι η κινητήριος δύναμη πίσω από την μόνιμη αλλαγή των συνηθειών μας.

ΝΟΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: «Είμαι ολόκληρος, αλλά όχι ολοκληρωμένος».

Σε μια πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στον Καναδά, από το Καναδικό Ινστιτούτο Ερευνών για το Fitness & Lifestyle, φάνηκε ότι οι άνθρωποι που γυμνάζονται συστηματικά, αναπτύσσοντας νέες ικανότητες, απολαμβάνουν 4 πηγές ικανοποίησης που τους κινητοποιούν να συνεχίζουν αυτή τη δραστηριότητα:

1. Διασκέδαση, απόλαυση, διέγερση
2. Αίσθημα ολοκλήρωσης της διαδικασίας (επίτευξη του εκάστοτε μικρότερου στόχου)
3. Απόλαυση του μαθαίνειν (εκπαιδευτική διαδικασία της νέας ικανότητας)
4. Συγκεκριμένο όφελος (πχ καλύτερος ύπνος, αίσθημα ηρεμίας, απώλεια βάρους, ευεξία κα)

Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, η κινητοποίηση που βασίζεται στην αγάπη (για τον εαυτό ή/και τους άλλους) φαίνεται να είναι ακόμα πιο ισχυρή. Έχουμε την ανάγκη να εκφράσουμε την αγάπη, την ανάγκη να προστατεύσουμε ό,τι αγαπάμε και την ανάγκη να λάβουμε αγάπη. Η coaching ερώτηση που μπορούμε να κάνουμε τότε στον πελάτη μας, ώστε να γίνει ακόμα πιο συνεπής απέναντι στην αλλαγή είναι:

• Ποιος άλλος θα ωφεληθεί από αυτή την αλλαγή; Αγαπημένος φίλος, συγγενής, σύντροφος, παιδί;

Σε αυτό το σημείο, έχω μια ερώτηση να απευθύνω στους επιστήμονες υγείας: Αντί, λοιπόν, να είμαστε αυτοί που πρέπει να υπενθυμίζουμε στον πελάτη μας να πάρει τα φάρμακά του, να κάνει τα push- ups του και να τρώει τη βρώμη του ώστε να μην πεθάνει νωρίτερα, ας σκεφτούμε πώς θα ήταν να είμαστε ένας σύμμαχος που βοηθά τον πελάτη να ανακαλύψει πως η καλή ζωή έχει να κάνει με χαρά, περισσότερη ενεργητικότητα και ολοκλήρωση;